مدل‌سازی غلظت رسوب حاصل از فرسایش شیاری با استفاده از سیستم نروفازی (ANFIS) در منطقه نیمه‌خشک

Authors

  • حامد روحانی استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، ایران.
  • سوما محمدپور دانش آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، ایران.
Abstract:

در بسیاری از مناطق نیمه‌خشک ایران فرسایش خاک به‌عنوان یک معضل محیط‌زیستی بر حاصل‌خیزی خاک، کیفیت آب و زیست‌بوم‌های آبی اثر می‌گذارد. نرخ خاک برداشت شده براساس نوع فرسایش و فرآیندهای تخریب زمین متفاوت است. فرسایش شیاری معمولاً در مواقع بارش شدید بر روی دامنه‌های شیب‌دار ایجاد می‌شود و شرایط انتقال رسوب در آن نامتعادل است. در این تحقیق با استفاده از مدل نروفازی اقدام به شبیه‌سازی غلظت رسوب حاصل از فرسایش شیاری شده است. یک‌سری از روابط تجربی و پارامترهایی که برای شبیه‌سازی هیدرودینامیک شیار، جدا شدن خاک و ظرفیت حمل و انتقال رسوب که بر فرسایش حاصل از شیار مؤثرند به عنوان ورودی مدل در نظر گرفته شدند. فرآیند توسعه و ارزیابی مدل با استفاده از مجموعه داده‌های مشاهده‌ای در 27 شیار آزمایشی با دبی 12 لیتر بر دقیقه مقایسه شد. در این پژوهش برای تعیین ترکیب بهینه ورودی‌ها  از روش گام به گام از میان 10 پارامتر ورودی مؤثر در برآورد غلظت رسوب شامل ویژگی‌های خاک، توپوگرافی و پوشش گیاهی استفاده شد. براساس نتایج روش گام به گام، چهار پارامتر درصد شیب، درصد پوشش گیاهی، درصد رس و تنش برشی جریان برای مدل‌سازی انتخاب شدند. ارزیابی مدل نشان داد که مدل نروفازی با  ضریب تبیین، جذر میانگین مربعات خطا و میانگین خطای اریب، به ترتیب، 697/0، 5/30 و 0/1 قادر به پیش‌بینی قابل قبول غلظت رسوب حاصل از فرسایش شیاری بود. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تغییرات دینامیک غلظت رسوب در فرسایش شیاری در آزمایش‌های مزرعه‌ای

This study aimed to investigate the dynamic changes of rill erosion and evaluate the ability of Hairsine-Rose model in estimation of sediment concentration. The experiments were carried out at the Soil and Water Conservation Research Station of Tehran University in Kuhin, Qazvin. Four flow rates were tested at three slopes in trapezoidal hand-made rills of 3 m long and 5 cm base width. Outflows...

full text

پیش‌بینی عملکرد سویا در شرایط دیم با استفاده از سیستم استنتاج نروفازی (ANFIS)

Productivity of rainfed crops may be predicted using the climatic parameters. Crop yield prediction has an important role in agricultural policies including determining the crop price. Well-known prediction methods are regression method and arterial neural networks. In this paper soybean yield is predicted using Adaptive Nero-Fuzzy Interface System (ANFIS) and 11 years of climatic data (1998-20...

full text

مدل‌سازی برخی از عوامل موثر بر فرسایش شیاری با استفاده از منطق فازی

یکی از چالش‌های بزرگ در فرآیند برنامه‌ریزی و مدیریت اکوسیستم‌های طبیعی از جمله منابع آب‌و‌خاک، عدم درک پیچیدگی‌ها و پویایی این اکوسیستم‌ها در مدل‌های مرسوم می‌باشد اما بر اساس ایده اساسی تئوری فازی، می‌توان این محدودیت را وارد مدل نمود. در این پژوهش نیز به منظور مدل‌سازی رابطه عوامل "درصد سنگریزه سطح زمین"، "درصد سیلت" و "اثر مشترک طول شیب و درصد شیب" با عامل "سطح مقطع شیار در واحد طول"، مدل‌ها...

full text

تغییرات دینامیک غلظت رسوب در فرسایش شیاری در آزمایش های مزرعه ای

این مطالعه با هدف بررسی تغییرات دینامیک فرسایش شیاری و همچنین بررسی کارایی مدل hairsine-rose در برآورد غلظت رسوب انجام شده است. آزمایش ها در ایستگاه تحقیقات حفاظت خاک و آب دانشگاه تهران واقع در منطقه کوهین استان قزوین انجام شد. چهار دبی جریان در سه شیب مختلف در شیارهایی دست ساز ذوزنقه ای به طول ۳ متر و عرض کف ۵ سانتی متر مورد آزمون قرار گرفت. در هر آزمایش، رواناب خروجی در فواصل زمانی مختلف جمع ...

full text

غنی شدن فسفر در رواناب و رسوب حاصل از فرسایش بین شیاری

فرسایش بین شیاری یکی از انواع مهم فرسایش در اراضی کشاورزی با ماهیت انتخابی است که در آن تمایل به انتقال ریزترین ذرات خاک وجود دارد. در سال های اخیر، اثرات زیست محیطی رواناب و رسوب حاصل از فرسایش و شناخت دینامیک آن مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. در این راستا، تأثیر فرسایش بین شیاری بر هدررفت فسفر خاک به عنوان یکی از عناصر غذایی مهم و ضروری گیاه اهمیت ویژه ای یافته است. پژوهش حاضر با هدف برر...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 70  issue 1

pages  219- 234

publication date 2017-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023